Risicomanagement ESG-risico’s
Door Randy Caenen, Senior Risk Management Consultant
ESG-risicobeheer
De regulering van ESG-risico’s krijgt steeds meer vorm en de verwachtingen van de maatschappij rondom maatschappelijk verantwoord beleggen worden ook steeds groter en specifieker. Denk bijvoorbeeld aan SFDR en de EU Taxonomy. Risico’s die verband houden met milieu, klimaat, mensenrechten en sociale verhoudingen (ESG-risico’s) met betrekking tot de beleggingsportefeuille en het beheer daarvan worden ook al benoemd in Artikel 18 van het Besluit financieel toetsingskader. Hierin is vastgesteld dat pensioenfondsen voor de beheersing van ESG-risico’s onder meer moeten beschikken over procedures, interne controlemechanismen en beleid. Het is dan ook belangrijk is dat pensioenfondsen klaar zijn om de uitdagingen het hoofd te bieden. Daarom moeten zij de regulering en de wensen van de deelnemers en tijdig en juist in kaart brengen, beoordelen en implementeren in hun beleid en risicomanagement frameworks.
Wat is er nodig?
Op dit moment is het een gegeven dat financiële en niet-financiële risico’s voor pensioenfondsen toenemen als gevolg van de huidige afname van biodiversiteit, het snel veranderende klimaat en de sociale verhoudingen.
Pensioenfondsen hebben beleid en specifieke doelstellingen nodig om deze uitdagingen te adresseren. Immers, zonder een beleid en doelstelling is er geen risico om deze respectievelijk niet na te leven of te behalen. Tegelijkertijd is het niet hebben van specifiek beleid en doelstellingen geen goede keuze als het gaat om de reputatie van het pensioenfonds. Om een realistisch beleid en haalbare doelen te stellen hebben pensioenfondsen zowel kwalitatieve als kwantitatieve inzichten nodig.
Bron: Good Practice ESG-Risicobeheer Pensioenfondsen (versie na consultatie, juli 2022)
Pensioenfondsen moeten dan ook een totaalplaatje hebben van alle mogelijke ESG-risico’s en een gedetailleerde analyse van de grootste risico’s. Hiervoor moet een pensioenfonds ook helder zicht hebben op de fysieke en transitierisico’s waaraan het fonds en de deelnemers zijn blootgesteld. Onder fysieke risico’s verstaan we extreme weersomstandigheden. Deze kunnen leiden tot waardevermindering van beleggingen. Pensioenfondsen kunnen daarop verliezen lijden. Transitierisico’s houden verband met politieke en maatschappelijke ontwikkelingen die gekoppeld zijn aan de klimaattransitie. Dit kan bijvoorbeeld wet- en regelgeving zijn, maar ook een veranderende consumentenbehoefte of nieuwe techniek omtrent klimaattransitie. Om deze risico’s op een passende manier te adresseren, moeten er betekenisvolle inzichten en cijfers voor handen zijn. Om deze reden zouden de welbekende financiële stresstesten gericht op bijvoorbeeld het ‘Japan scenario’, de ‘Oliecrisis’ en de ‘Kredietcrisis’ moeten worden uitgebreid met klimaatscenario’s. Pensioenfondsen kunnen niet langer alleen maar oog hebben voor autonome financiële schokken. Ook temperatuurstijging, beleidsverandering, technologische doorbraken en consumptiepatronen kunnen financiële schokken teweegbrengen. Aan de hand van de inzichten die stresstests bieden kunnen pensioenfondsen anticiperen op deze risico’s en ze concreet adresseren. Dit kan door het maken van keuzes op het gebied van de strategische asset allocatie, maar ook door op uitvoeringsniveau bewust te kiezen voor specifieke beleggingstitels of beleggingsobjecten. Dit vergt mogelijk een herziening van de investment cases en het selectie- en monitoringbeleid. Onderstaande figuur laat aan de hand van de blauwe vakken zien waar het beleggingsproces wordt beïnvloed door ESG en de daarmee samenhangende risico’s.
Wat kunnen wij voor u doen?
Probability & Partners gelooft in standaardisatie, maar niet in one-size-fits-all, daarom ondersteunen wij fondsen hierbij door gerichte, fonds specifieke oplossingen te ontwikkelen. Samen met u zorgen we ervoor dat u aan de vereisten en verwachtingen kunt voldoen van zowel de deelnemer, de toezichthouder en de maatschappij. Het gaat hier om verwachtingen en risico’s op het gebied van milieu, maatschappij en governance als onderdeel van de totale bedrijfsvoering. Het bewaken van risico’s op het gebied van milieu, maatschappij en governance, en de impact ervan op de financiële positie en investeringen, is een doorlopend proces. Dit vraagt een herziening van het ‘risk management framework’ en bezinning op de risicobereidheid. Probability & Partners heeft de juiste kennis in huis op het gebied van duurzaamheid en risicomanagement en beschikt ook over ervaring en vaardigheden op het gebied van data-analyse en kwantitatieve risicomodellering. Op basis van deze specialismen en ervaring helpen wij u graag met het beoordelen en beheersen van risico’s die voortkomen uit klimaatverandering. We doen dit door rekening te houden met de specifieke karakteristieken van pensioenfondsen en het bestaande risicomanagement.